PENJIMATAN minyak untuk pemanduan jarak jauh dan ketika sesak di jalan raya bukan saja menjadi keutamaaan pemandu di Malaysia, tetapi juga seluruh dunia.
Kriteria pemilihan kenderaan jimat minyak adalah sebab kenapa pengeluar konsisten menghasilkan model kompak. Di sebalik itu, pengeluaran jumlah kereta yang banyak juga menjadi punca kepada peningkatan pencemaran udara di bandar. Lihat saja laporan alam sekitar musim Perintah Kawalan Pergerakan (PKP) lalu, memang berlaku penurunan ketara indeks pencemaran di bandar seluruh Malaysia.
BACA >>> Spidi Mission Beta Concept - Jaket Pelindung untuk Penunggang Elak Pencemaran Udara
Dalam usaha menangani masalah pencemaran, pengeluar automotif mengambil inisiatif membangunkan teknologi kenderaan elektrik yang lebih mesra alam. Bagaimanapun, teknologi itu masih ada pelbagai kekurangan dari segi keupayaan bateri kereta.
Jadi sebagai permulaan, pengeluar menggabungkan sistem enjin pembakaran dalaman dan motor elektrik yang mana kenderaan dengan dua sistem itu dipanggil hibrid.
Berdasarkan sejarah, sistem hibrid banyak digunakan kenderaan seperti basikal elektrik, motosikal elektrik, bas diesel-elektrik dan lain-lain. Semua kenderaan itu menggabungkan sistem pembakaran dalaman dan keupayaan bateri untuk bergerak.
BACA >>> #TahukahAnda: Ke Mana Pergi Bateri Kereta Hibrid, Elektrik Selepas Luput Guna?
Sistem hibrid untuk kereta pula diperkenalkan sejak 90-an, dan model paling dikenali ramai ialah Toyota Prius (1997) dan Honda Civic Hybrid (2002). Sistem ini turut digunakan pada kenderaan segmen lain seperti model kenderaan utiliti sukan (SUV), Ford Escape (2004).
APAKAH KERETA HIBRID?
Seperti dijelaskan, kereta hibrid menggabungkan dua sistem berbeza untuk bergerak. Perkataan 'hibrid' merujuk kepada apa saja yang menggabungkan dua idea berbeza.
Secara kelaziman, kenderaan bergerak menggunakan bahan api seperti petrol, diesel atau gas. Masalah penjimatan pada sistem pembakaran membawa kepada idea kereta elektrik. Pada masa sama sistem kereta elektrik pula berdepan masalah perlu kerap mengecas bateri dan sukar dipandu untuk perjalanan jauh.
Di sinilah tercipta idea menggabungkan dua sistem tersebut, dinamakan enjin hibrid yang mampu memberikan penyelesaian lebih baik kepada masalah penjimatan enjin (konvensional) dan jarak pemanduan (elektrik).
Sistem hibrid juga dibangunkan berasaskan beberapa persoalan sering dibangkitkan bakal pemilik kenderaan baharu mengenai kriteria minimum kereta yang mereka mahukan, iaitu seperti berikut:
- Boleh atau tidak kereta itu dipandu sekurang-kurangnya 450km dengan tangki minyak penuh sebelum diisi semula.
- Pemanduan mesti mudah dan lancar.
- Kereta perlu ada kemampuan mengekalkan kelajuan dan keupayaan mengatasi kereta lain atas jalan.
- Bahan api mudah diisi.
- Menawarkan jarak pemanduan seliter bahan api yang baik.
- Kurang pencemaran udara.
Sistem enjin pembakaran dalaman mampu memenuhi poin 1 hingga 4, tetapi tidak untuk poin 5 dan 6. Berbanding enjin konvensional, kereta elektrik menawarkan jarak pemanduan per liter yang lebih baik, dan kurang mencemarkan udara.
Jadi, gabungan tenaga elektrik dan pembakaran dalaman didapati memenuhi keperluan pemanduan pemandu masa kini. Kereta hibrid menggunakan dua sumber tenaga yang memberikan lebih penjimatan kerana penggunaan tenaga (minyak dan elektrik) saling dikongsi ketika dipandu.
Bateri mampu dicas spontan ketika kereta dipandu dan juga boleh dicas apabila diperlukan. Kereta hibrid juga terbukti kurang mencemarkan udara dan memberikan lebih kilometer perjalanan.
BACA >>> Kia Rio (2021) Facelift Kini Ada Enjin 1.0L Turbo dengan Hibrid Ringan (MHEV)
KERETA HIBRID VS KERETA ELEKTRIK
Kereta hibrid kerap disalah erti sebagai kereta elektrik. Ini kerana sesetengah kereta hibrid turut disertakan bersama soket kuasa untuk mengecas bateri. Ini disebut hibrid plug-in (PHEV). Sebagai makluman, jika sesebuah kereta hanya mempunyai sistem pengecasan bateri saja, itu dipanggil kereta elektrik dan bukan hibrid. Kereta hibrid masih boleh diisi minyak.
Kereta hibrid pun boleh dipandu dalam mod elektrik sepenuhnya, sama seperti kereta elektrik penuh. Bezanya, jarak pemanduan mod elektrik untuk kereta hibrid tidak jauh dengan purata kira-kira 60km sahaja. Malah, jarak pemanduan bergantung kepada kelajuan kereta. Bateri boleh cepat hilang kuasa jika dipandu laju.
Ingat, jangan keliru antara kereta hibrid dan elektrik. Baca pautan bawah ini untuk penjelasan lanjut:
BACA >>> #TahukahAnda: Apakah Beza Kereta Hibrid, Hibrid Plug-In (PHV) dan Kereta Elektrik (EV)?
SPESIFIKASI UTAMA KERETA HIBRID
Dalam arkitektur kereta hibrid perlu ada beberapa komponen dan spesifikasi seperti berikut:
1. Enjin Kereta Konvensional
Pengeluar boleh memilih menggunakan bahan api yang sesuai untuk enjin kereta hibrid. Kebiasaaannya kereta hibrid menggunakan petrol. Apapun pilihan, enjin konvesional untuk kereta hibrid perlu lebih maju berbanding enjin pembakaran biasa. Ini kerana enjin ini perlu berkerjasama dengan sistem motor elektrik. Enjin ini juga direka dengan kapasiti lebih kecil, tetapi dengan kecekapan tinggi dan kurang emisi.
2. Tangki Minyak
Tangki minyak semestinya diperlukan bagi menyimpan jumlah bahan api bersesuaian. Jadi kereta hibrid memerlukan sistem rizab bahan api lengkap berserta maklumat status semasa bahan api. Salur simpanan juga diperlukan dan mempunyai kualiti sama seperti kereta enjin pembakaran dalaman konvensional.
3. Bateri 12V dan Bateri Traksi
Kereta hibrid memerlukan dua bateri, iaitu bateri 12V yang digunakan sebagai bateri sokongan untuk menghidupkan kereta. Satu lagi ialah bateri traksi (traction battery) yang menyimpan tenaga dijana motor elektrik. Kedudukan bateri selalunya di bawah kerusi belakang.
Bateri ini akan menyalurkan tenaga kepada penukar arus terus (DC converter) yang kemudian mengubah voltan yang sesuai bagi menjana tenaga elektrik kepada sistem elektrik kereta dan mengecas semula bateri sokongan.
4. Motor Elektrik dan Generator
Fungsi motor elektrik dan generator adalah mengambil tenaga daripada bateri traksi dan menggerakkan kereta. Fungsi kedua adalah menghasilkan tenaga elektrik daripada putaran tayar ketika sistem brek berfungsi (dipanggil sistem pembrekan regeneratif). Kedua-dua komponen ini boleh berfungsi secara berasingan, dan boleh juga berfungsi untuk kedua-dua fungsi. Kalau berasingan, motor elektrik berfungsi sebagai penggerak kereta, dan generator sebagai tenaga kepada bateri traksi.
5. Sistem Transmisi
Boleh juga dikenali sebagai kotak kawalan gear kereta. Sistem ini berfungsi dengan mengubah tenaga daripada sumber tenaga kepada tenaga gerakan menggunakan kawalan pertukaran nisbah pada gear transmisi. Sumber tenaga adalah daripada motor elektrik atau tenaga pembakaran dalam enjin. Fungsi sistem transmisi masih sama seperti kereta biasa cuma ada dua sumber tenaga dan berfungsi secara hibrid.
6. Sistem Ekzos
Emisi hasil pembakaran masih menggunakan paip ekzos. Selain itu, pengeluar selalunya menggunakan pemangkin udara tiga arah bagi mengurangkan kadar pelepasan emisi udara daripada sistem ekzos kereta. Ketika menggunakan tenaga elektrik, sistem ekzos tidak digunakan, maka disitu tiada pembebasan hasil pembakaran berlaku. Ini mengurangkan pencemaran daripada kereta hibrid.
7. Sistem Penyejukan
Sistem penyejukan turut diperlukan dan direka bagi menstabilkan suhu yang sesuai dalam ruang enjin kereta. Struktur dan rekabentuk sistem agak berbeza kerana kereta hibrid menggabungkan sistem motor elektrik dan enjin pembakaran dalam. Bahan binaan sistem motor elektrik juga perlu tahan suhu tinggi dan bersesuaian dengan kadar penyejukan sistem penyejukan kereta.
KESIMPULAN
Inilah serba sedikit pengetahuan asas mengenai kereta hibrid. Kesimpulan yang dapat dibuat, kereta hibrid adalah jenis kenderaan yang mempunyai dua sumber tenaga untuk bergerak.
Kereta hibrid masih perlu diisi minyak, dan tidak perlu dicas di parkir khas. Kereta hibrid mampu memenuhi impian pemandu kereta yang mahukan 6 kriteria dimahukan.
BACA >>> CEO Honda Tidak Minat Tubuh Pakatan Automotif, Yakin Potensi Hibrid Atasi EV
Ape jadi kalau betri kereta hybrid rosak ? Adakah kereta tak boleh bergerak ?